Công dụng của van 1 chiều

Công dụng của van 1 chiều là giúp hạn chế tình trạng mất mát chất lỏng, khí khi xảy ra sự rò rỉ, hư hỏng đường ống và cho phép dòng chảy chỉ di chuyển theo 1 chiều nhất định, ngăn chặn đi ngược dòng. Vậy van một chiều có những đặc điểm cấu tạo và công dụng trong những hệ thống nào? mời các bạn hãy cùng Cơ Điện Shinko cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Khái niệm van 1 chiều.

Van 1 chiều (hay van một chiều, valve 1 chiều) có tên tiếng Anh là Check Valve, là một dạng van công nghiệp được lắp đặt trên các đường ống với khả năng ngăn chặn dòng chảy đi ngược chiều. Hiểu một cách đơn giản như chính tên gọi của van là loại van này chỉ cho lưu chất được đi qua theo một chiều nhất định và không thể chảy ngược lại.

Đây là loại van có thể vận hành một cách tự động mà không cần sử dụng đến bất kì các thiết bị nào khác. Hoặc những nguồn năng lượng tác động từ bên ngoài như khí nén hay năng lượng điện. Chúng có thể tự mở hoặc đóng và cũng không cần nhờ đến sự tác động của con người nhưng vẫn vận hành tốt.

Van 1 chiều được sản xuất với rất nhiều loại khác nhau và có thể đáp ứng tốt nhu cầu của nhiều ứng dụng.

Tùy vào từng loại van mà cơ cấu đóng mở của van một chiều sẽ khác nhau. Tuy nhiên, thông thường thì loại van công nghiệp này sẽ hoạt động dựa vào sự chênh lệch của áp suất.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động chung của van 1 chiều.

Cấu tạo chung của van 1 chiều.

Van 1 chiều có nhiều loại nhằm phục vụ những mục đích khác nhau. Vì vậy cấu tạo của mỗi loại van cũng có những điểm đặc biệt riêng. Tuy nhiên, cấu tạo cơ bản của van thường bao gồm:

– Thân van: bảo vệ các chi tiết bên trong van và cho lưu chất đi qua. Thân van thường được làm từ các vật liệu cứng cáp, chịu nhiệt tốt như: Gang, đồng, thép, inox…

– Đĩa van (lá van): là bộ phận quan trọng nhất trong van 1 chiều, có tác dụng chính trong việc cho phép hoặc không cho lưu chất đi qua. Đĩa van thường được làm từ thép không gỉ

– Chốt định vị: có tác dụng kết nối giữa thân van và đĩa van

– Lò xo: tạo lực đàn hồi giúp đĩa van đóng lại khi không có lưu chất chảy qua

Nguyên lý hoạt động chung của van 1 chiều.

Khi không có lưu chất đi qua, đĩa van sẽ đóng do tác động của lò xo. Khi bắt đầu có lưu chất, đĩa van sẽ mở từ từ dưới áp lực của dòng chảy. Độ mở của van tùy thuộc vào lưu lượng của lưu chất.

Khi dòng chảy dừng lại, lá van sẽ chịu tác động của lò xo và dòng chảy ngược nên sẽ đóng lại. Khi van đóng, dòng chảy của lưu chất sẽ không thể chảy ngược lại vào cửa van.

Phân loại và công dụng của van 1 chiều.

Van 1 chiều được sản xuất với rất nhiều loại khác nhau và có thể đáp ứng tốt nhu cầu của nhiều ứng dụng, phù hợp với những mục đích riêng biệt. Một số loại van thường được sử dụng như van lá lật, van nhựa, van cánh bướm, van lò xo,…. Chẳng hạn như van kiểu cánh bướm sẽ được dùng nhiều cho ngành nước. Van 1 chiều dạng bi sẽ ứng dụng trong hệ thống hơi nóng. Hoặc van nhựa sẽ được dùng trong hồ bơi hoặc các ngành hóa chất.

Dưới đây chúng ta sẽ đi sâu vào tìm hiểu từng dòng cụ thế nhé.

Van 1 chiều lá lật (Swing Check Valve)

Van một chiều lá lật hay còn có tên khác là van một chiều cửa lật. Van một chiều cánh lật đang được sử dụng rộng rãi tại nhiều khu công nghiệp. Đặc biệt là những hệ thống cấp thoát nước được xây dựng trên diện rộng. Quy mô lớn bởi nó có thể đáp ứng tốt công suất làm việc cao và liên tục.

Van có 2 kiểu kết nối:

– Kiểu ren: Kích cỡ van từ DN15 đến DN65, thường dùng trong bơm nước sạch gia đình, bơm tăng áp…

– Kiểu mặt bích: Kích cỡ van từ DN15 đến DN500, thường dùng trong bơm nước thải hoặc máy bơm nước công nghiệp.

Cấu tạo của van 1 chiều lá lật:

– Thân van: Bộ phận này sẽ được làm từ nhựa, inox, gang, đồng và sẽ được đúc nguyên khối để gia tăng khả năng đối phó và chống chọi lại những tác động của môi trường chất, giúp chống oxy hóa và chống ăn mòn tốt.

– Trục van: Sẽ được chế tạo bằng thép không gỉ để giữ được đồ bền lâu dài. Đồng thời đảm bảo được độ cứng tốt hỗ trợ cho đĩa van hoạt động được ổn định.

– Nắp van: Chất liệu được làm đồng nhất với thân van và dùng dạng lắp ren hoặc bulong để liên kết với phần thân. Nắp có thể tháo rời vào lắp dễ dàng, đơn giản nên việc sửa chữa và bảo trị cũng thuận tiện hơn rất nhiều.

– Đĩa van: Làm bằng nhựa, inox hoặc gang với khả năng chống oxy hóa, chống ăn mòn tốt. Bộ phận này sẽ kết nối với trục van để tạo thành một góc 45 độ nhằm giúp dòng chảy di chuyển một cách dễ dàng hơn.

Nguyên lý hoạt động của van 1 chiều lá lật:

Đĩa van sẽ bịt chặt lỗ thông lại, cố định ở vị trí van đóng nếu dòng chảy chưa hoạt động. Ngược lại, khi dòng chảy đi qua thì áp lực sẽ tác động lên đĩa van và đẩy nó trượt lên vị trí đóng. Khi dòng chạy đạt mức độ tối đa thì đĩa van sẽ kết hợp với thân van tạo nên một góc nghiêng 45 độ. Giúp dòng chảy được lưu thông dễ dàng và mượt mà hơn.

Khi dòng chảy ngừng lại và không được cung cấp nữa thì áp lực đầu vào cũng giảm đi. Lúc này lưu lượng chất sẽ chảy ngược lại vào trong. Cùng lúc này, lá lật sẽ tự động hạ xuống và đóng chặt lỗ van lại, tạo nên độ kín giúp ngăn chặn dòng chảy đi ngược chiều. Nhờ vào hoạt động này mà các thiết bị sẽ tránh được việc làm hư hỏng dây chuyền.

Công dụng của van 1 chiều lá lật.

– Hệ Thống Đường Ống Nước: Van một chiều lá lật được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống đường ống nước. Để kiểm soát và hạn chế dòng nước theo chiều một hướng nhất định.

– Ứng Dụng Công Nghiệp: Trong môi trường công nghiệp, van này được ưa chuộng trong quá trình chuyển động và kiểm soát chất lỏng trong các hệ thống cung ứng nước và dẫn dầu.

– Ứng Dụng Cảnh Quan: Van một chiều lá lật cũng có thể được tích hợp trong các hệ thống cảnh quan. Để kiểm soát lưu chất trong các bể nước và hồ.

Van 1 chiều lò xo.

Van 1 chiều lò xo được đánh giá là loại van có thể mang lại hiệu quả vượt trội nhất. Loại van này có thể được cấu tạo bởi nhiều chất liệu khác nhau và có nhiều hình dáng. Đáp ứng được nhiều mục đích sử dụng. Chẳng hạn như một số loại van thường gặp như van 1 chiều cối. Van 1 chiều lò xo gang, van 1 chiều lò xo đồng hoặc inox,….

Cấu tạo của van một chiều lò xo:

– Thân van: Là nơi dòng chảy được lưu thông qua, bộ phận này sẽ được chế tạo từ nhiều vật liệu như đồng, inox, gang,….

– Trục van: Chất liệu được làm đồng nhất với phần thân và nó chính là điểm tựa cho đĩa van giúp đĩa di chuyển dễ dàng và ổn định.

– Đĩa van: Được bao bọc bởi lớp gioăng, bên trong là nhựa, đồng hoặc inox. Đĩa có khả năng chịu nhiệt, chống mòn tốt.

– Lò xo: Có tác dụng giúp ngăn chặn dòng chảy ngược chiều.

Nguyên lý hoạt động của van một chiều lò xo:

Cũng tương tự như các loại van một chiều khác. Van một chiều lò xo sẽ đẩy đĩa van xuống và tạo khoảng trống để dòng chảy được lưu thông khi xuất hiện áp lực của dòng chảy. Đồng thời, khi dòng chảy giảm hoặc ngừng lại thì lực đàn hồi lò xo cũng sẽ ép đĩa van bịt kín đường ống để ngăn không có dòng chảy được tiếp tục lưu thông.

Công dụng của van 1 chiều lò xo.

 Thường được sử dụng trong nhiều ứng dụng như hệ thống cấp nước, hệ thống xử lý nước thải, và các quy trình công nghiệp khác. van là một giải pháp đáng tin cậy để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và ngăn chặn các vấn đề có thể xuất hiện do sự chảy ngược không mong muốn.

Van 1 chiều cánh bướm.

Van 1 chiều cánh bướm sẽ có cấu tạo khá đơn giản. Hoạt động dựa trên áp lực của dòng chảy và không phụ thuộc vào bất kì thiết bị hay nguyên liệu nào. Loại van này sẽ có kích thích nhỏ gọn, không chiếm quá nhiều không gian và có thể lắp đặt dễ dàng. Van thường sẽ là dạng kẹp hoặc dạng nối bích phù hợp với nhiều tiêu chuẩn mặt bích. Tuy nhiên, loại van này cũng có một nhược điểm nhỏ đó chính là lưu lượng của dòng chảy sau khi đi qua sẽ bị giảm đáng kể so với mức ban đầu.

Cấu tạo của van 1 chiều cánh bướm:

– Thân van: Có độ chắc chắn cao, bền nhờ vào quá trình đúc nguyên khối từ inox, gang, thép.

– Lò xo: Sử dụng vật liệu thép không gỉ để có được độ bền và đàn hồi tốt, hạn chế tối đa tình trạng bị ăn mòn và có tác dụng cao trong việc ngăn chặn dòng chảy ngược.

– Cánh bướm: Được làm từ inox có hình dáng giống với lá lật và đáp ứng tốt với nhu cầu sử dụng tại nhiều dạng môi trường khác nhau, ví dụ như nước thải, nước sạch.

Nguyên lý làm việc của van 1 chiều cánh bướm:

Khi có dòng chảy đi ngang, áp lực của dòng chảy sẽ làm cho cánh van chuyển động và xoay quanh trục khép lại. Lưu lượng dòng chảy ra di chuyển với mức độ tối đa nếu 2 cánh nằm ở vị trí song song nhau. Nếu áp lực dòng chảy giảm đi hoặc ngừng đột đột sẽ làm cho lò xo tự động khép lại và bịt kín vào đường ống. Ngăn chặn dòng nước di chuyển về phía ngược lại.

Công dụng của van 1 chiều cánh bướm:

Van 1 chiều cánh bướm hiện đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, nhiều hệ thống như:

– Các hệ thống bơm chất lỏng, bơm khí, bơm hơi,…

– Các hệ thống cấp thoát nước.

– Các hệ thống thủy lợi, tưới tiêu, mương máng,…

– Các nhà máy hóa chất, nhà máy lọc hóa xăng dầu, khí đốt,…

– Các hệ thống khí nén, hơi nóng như lò hơi, nồi hơi,…

– Các nhà máy thủy điện, nhiệt điện,…

– Các lò luyện kim, lò nung,…

– Các hệ thống hàng hải, tàu biển,…

– Các loại thiết bị dân dụng trong các hộ gia đình.

– Các hệ thống chân không.

Ngoài ra nếu tính phân loại theo vật liệu cấu tạo thì van 1 chiều gồm có: Van 1 chiều inox, van 1 chiều gang, van 1 chiều đồng, van 1 chiều nhựa.

Ưu và nhược điểm của van 1 chiều.

Bất kỳ một thiết bị van công nghiệp nào cũng đều có ưu và nhược điểm. Van 1 chiều cũng không ngoại lệ. Nắm rõ ưu nhược điểm của thiết bị giúp lựa chọn, sử dụng thiết bị chuẩn xác và hiệu quả hơn.

Ưu điểm van 1 chiều.

Sự đa dạng và tính phổ biến của van 1 chiều cũng đủ thấy được thiết bị này sở hữu rất nhiều các ưu điểm và mặt lợi ích cho cuộc sống. Cụ thể như sau:

– Sự đa dạng về kích thước, cấu tạo, vật chất.

– Có thể hoạt động tự động dựa trên áp lực của dòng chảy mà không cần bất kì tác động nào khác.

– Ít bộ phận chuyển động, chi phí sửa chữa thấp.

– Dễ dàng thay thế mà không cần phải thay đổi cấu trúc của đường ống.

– Hạn chế tình trạng hư hỏng của thiết bị máy và máy bơm bởi ảnh hưởng từ dòng chảy ngược.

– Có thể linh hoạt trong việc đối phó với những thay đổi của dòng chảy.

– Ngăn chặn tình trạng búa nước.

– Ứng dụng hiệu quả, an toàn. Phổ biến trong đời sống và công nghiệp.

Nhược điểm van 1 chiều.

Bên cạnh ưu điểm, valve 1 chiều vẫn còn tồn tại 2 nhược điểm:

– Bộ phận chuyển động của van được đặt ở vị trí kín nên khó có thể xác định và biết được van đang đóng hay mở.

– Đĩa van có khả năng dễ bị kẹt ở vị trí mở hoặc cũng có trường hợp không thể đóng kín do mắc kẹt rác thải, cặn bã.

Vai trò của van 1 chiều.

Van một chiều có vai trò giúp dòng chảy được di chuyển theo một chiều cố định. Ngăn chặn việc ngược dòng. Loại van này có thể được ứng dụng nhiều trong các công trình. Quy trình sản xuất hoặc đời sống hàng ngày với 4 khả năng:

– Giúp giữ kín chân không.

– Giúp ngăn chặn siphoning (tình trạng hút ngược).

– Công dụng của van 1 chiều giúp hạn chế và ngăn ngừa tình trạng ô nhiễm từ dòng chảy nước.

– Giúp bảo vệ các thiết bị ở hạ lựu hình thành bởi những thiệt hại từ dòng chảy ngược.

Hiện nay, hầu hết các ngành công nghiệp đều cần sử dụng van 1 chiều bởi tác dụng tuyệt vời của thiết bị. Cụ thể như:

– Ứng dụng thường được biết đến và phổ biến nhất hiện nay là dùng trong khí nén và cho nước.

– Xét về mục đích trong ngành công nghiệp thì loại van này sẽ được ứng dụng nhiều trong hệ thống đốt khí, lò nung, nồi hơi, hệ thống chân không, bơm.

– Mặt khác, các thiết bị được sử dụng hàng ngày như máy giặt, máy rửa bát hoặc các đường nước thải cũng có ứng dụng của van một chiều.

– Valve 1 chiều có thể dùng trên đường nước hoặc CO2 để kiểm tra các hồ cá.

Tiêu chí lựa chọn van một chiều.

Van 1 chiều có rất nhiều kiểu dáng, kích thước và được chế tạo theo các vật liệu khác nhau. Nguyên lý hoạt động cũng riêng biệt nhằm đáp ứng tốt các nhu cầu ứng dụng trong cuộc sống. Để có thể giúp van được hoạt động tốt, ổn định và đảm bảo độ bền chắc thì cần phải biết cách lựa chọn loại van phù hợp. Sau đây là một số tiêu chí giúp quý khách hàng chọn lựa được chính xác thiết bị:

Ưu tiên chọn các chất liệu chế tạo phù hợp với dòng chảy:

 Mỗi môi trường dung chất khác nhau sẽ có những tính chất riêng biệt. Nên cần phải biết vật liệu nào sẽ đáp ứng được dòng chảy đó để giúp hoạt động của van được mượt mà. Hạn chế tình trạng mòn gỉ.

Chọn kích cỡ và cách thức nối van:

Van 1 chiều sẽ có 2 dạng là lắp bích hoặc lắp ren. Tùy vào đường ống và điểm kết nối mà bạn nên lựa chọn loại lắp phù hợp để đảm bảo độ kín, hạn chế rò rỉ. Ví dụ như những loại ống có kích thước lớn thì nên dùng lắp bích với những gioăng làm kín chất lượng để hạn chế rạn nứt, vỡ.

Hướng và vị trí lắp van:

Đây là chi tiết cực kì quan trọng không được lựa chọn một cách sơ sài. Các loại van 1 chiều thường sẽ có mũi tên trên thân để giúp người dùng xác định cụ thể hướng của dòng chảy. Thông thường van sẽ được lắp theo chiều ngang. Tuy nhiên một số trường hợp đặc biệt cần lắp theo chiều dọc thì cần xác định cụ thể và chính xác vị trí để hạn chế tình trạng búa nước ở cửa van.

Áp suất đầu vào và định mức van có thể chịu:

Để van có thể hoạt động tốt thì mức áp lực của dòng chảy cũng cần phải phù hợp với quy định của nhà sản xuất. Nếu van phải chịu áp lực lớn hơn mức quy định thì có thể gây ra tình trạng hư đĩa hoặc gây rò rỉ. Bên cạnh đó, hệ thống cũng không thể hoạt động và cho dòng chảy đi qua nếu áp lực nứt hoặc mở quá lớn, lớn hơn áp lực dòng chảy.

Nhiệt độ lưu chất và môi trường xung quanh:

 Mỗi loại van với những chất liệu khác nhau sẽ có những mức chịu nhiệt riêng biệt. Vì thế cần biết rõ mức chịu nhiệt của loại van đang sử dụng để đảm bảo hoạt động của nó. Chẳng hạn như van inox hoặc gang sẽ có mức chịu đựng tối đa khoảng 300 độ C. Còn van nhựa OVC thường chỉ khoảng 70 độ C.

Nhu cầu sửa chữa, bảo trì:

Cần xem xét và đánh giá về tần suất làm việc. Để lựa chọn loại van một chiều có cấu tạo đơn giản hoặc phức tạp hơn. Để dễ dàng cho việc bảo trì, sửa chữa thiết bị.

Lưu ý khi lắp đặt và sử dụng van 1 chiều.

Để van 1 chiều có thể hoạt động tốt và đạt được công suất tối đa thì cần lưu ý một số vấn đề sau khi lắp đặt:

– Trên thân của mỗi van 1 chiều sẽ có kí hiệu mũi tên để xác định hướng của dòng chảy. Chính vì thế cần lắp đặt theo đúng hướng để van có thể hoạt động ổn định.

– Với những đường ống có kích thước, hình dáng khác nhau thì cần phải chú ý kỹ hơn về kiểu lắp ren hoặc lắp bích. Lắp đúng thiết kế van.

– Để có thể thuận tiện và dễ dàng hơn cho quá trình sửa chữa. Thay thế hay bảo trì van thì cần phải bố trí khoảng cách vừa phải từ đầu van đến cuối van.

– Để gia tăng độ kín của van 1 chiều trong quá trình lắp đặt. Nhằm hạn chế tình trạng rò rỉ thì có thể đệm thêm lớp gioăng làm kín. Dùng lớp cao su hoặc băng keo.

– Kích thước của van một chiều phải đồng nhất với kích thước của mặt bích.

– Tùy vào từng loại van mà cần cân nhắc kỹ lưỡng về việc lắp van nằm ngang hay nằm dọc là thuận tiện nhất.

---

CÔNG TY TNHH CƠ ĐIỆN LẠNH VÀ XÂY DỰNG SHINKO

VPGD – Địa chỉ: Số 25 Khu Tập Thể Viện Điều Tra Quy Hoạch Rừng, Vĩnh Quỳnh, Thanh Trì, Hà Nội

Tell: 0968489899 | Email: codienshinko@gmail.com

VP – Kho Hàng khu vực Miền Nam: Số 2 Bis, Quốc Lộ 1A, P. Trung Mỹ Tây, Quận 12, TP.HCM

VP – Kho Hàng khu vực Miền Trung: Số 171 Đường Tố Hữu, Khu Tân Đồng, Thị Trấn Hậu Lộc, Thanh Hóa